شهادت شیخ محمد خیابانی (1299 ش)
شیخ محمد خیابانی در سال 1297ق در خامنه به دنیا آمد.
ابتدا نزد پدر به کار تجارت مشغول شد، اما علاقه به علم او را به سلک روحانیت در آورد و مدارج علمی را به سرعت پیمود و در دروس عالی فقه و اصول و هیئت و نجوم شرکت کرد.
(تصویر؛ شیخ محمد خیابانی)
در جریان استبداد صغیر و محاصره تبریز، وی از ارکان مبارزه بود.
پس از خلع محمدعلی شاه از حکومت، از طرف مردم تبریز به مجلس شورای ملی راه یافت، و در کنار افرادی همچون شهید مدرس به دفاع از حقوق مردم قیام کرد.
با نابسامان شدن اوضاع و اخراج نمایندگان آذربایجان از مجلس شورای ملی، شیخ محمد خیابانی در تبریز به تشکیل مجلس محلی و سپس قیام مردمی دست زد.
در این قیام که روز 16 رجب 1338 ق علنی شد، تبریز از لوث حضور خائنان و بیگانگان پاک شد و زمام امور به دست خیابانی و یارانش افتاد.
این قیام پیروزمندانه، پنج ماه ادامه داشت ولی سرانجام با خیانت مخبرالسلطنه که چهرهای موجه و ملی داشت، هواداران و یاران خیابانی به قتل رسیده و یا خلع سلاح شدند و شیخ محمد خیابانی در 29 ذیالحجه سال 1338 ق (22 شهریور 1299 ش) به شهادت رسید.
پیکر وی را در گورستان سید حمزه در تبریز به خاک سپردند.
سپس مزار وی را به جوار حرم حضرت عبدالعظیم منتقل کردند.
این مزار هماکنون در گورستان غربی حرم بین حرم و بازار نو قرار دارد.
گفتنی است خیابانی از بستگان مقام معظم رهبری و شوهر عمه ایشان بود و عقدنامه خیابانی در کتابخانه شخصی معظم له موجود است.