احکام شرعی - احکام ارث/ - مسائل متفرقه ارث - تطابق با فتوای آیت الله العظمی سیستانی

2780 - قرآن و انگشتر و شمشیر میت ( و لباسهايي را كه پوشيده مال پسر بزرگتر است ، و اگر ميت از سه چيزاول بيشتر از يكي دارد، مثلا دو قرآن يا دو انگشتري دارد، احتياط واجب آن است كه پسر بزرگ در آنها با ورثه ديگر صلح كند، و الحاق رحل و تفنگ و خنجر و ماننداينها از سلاحهاي ديگر به چهار چيز گذشته خالي از وجه نيست ، ولي احتياط واجب آن است كه پسر بزرگتر در آنها با ورثه ديگر صلح نمايد.) و لباسی را که پوشیده یا برای پوشیدن گرفته و دوخته است اگر چه نپوشیده باشد مال پسر بزرگتر است و اگر میت از این چهار چیز بیشتر از یکی دارد، مثلا دو قرآن یا دو انگشتر دارد چنانچه مورداستعمال است یا برای استعمال مهیا شده ، مال پسر بزرگتر است .

2781 - اگر پسر بزرگ میت ، بیش از یکی باشد، مثلا از دو زن او در یک وقت دوپسر به دنیا آمده باشد، ( بايد چيزهاي گذشته را به طور مساوي بين خودشان قسمت كنند.) باید لباس و قرآن و انگشتر و شمشیر میت را به طورمساوی بین خودشان قسمت کنند.

2782 - اگر میت قرض داشته باشد، چنانچه قرضش به اندازه مال او یا زیادترباشد، ( بايد پسر بزرگتر چيزهايي هم كه مال او است و در مسأله پيش گفته شد،به قرض او بدهد، و يا به مقدار قيمت آنها از مال خود بدهد. و اگر قرض ميت كمتر ازمال او باشد، چنانچه بقيه اموالش غير از آن چند چيزي كه به پسر بزرگترمي رسد كافي براي اداي قرضش نباشد، بايد پسر بزرگتر از آن چيزها به نسبت به قرض او بدهد. و اگر بقيه اموالش كافي به قرض باشد، باز هم احتياط لازم آن است كه پسر بزرگتر به كيفيت گذشته در اداي قرض ميت شركت كند. مثلا اگر همه دارايي ميت شصت تومان است و به مقدار بيست تومان از آن چيزهايي است كه مال پسربزرگتر است و سي تومان هم قرض دارد، پسر بزرگ بايد به مقدار ده تومان از آن چيزها را بابت قرض ميت بدهد.) باید چهار چیزی هم که مال پسر بزرگتر است و در مسأله پیش گفته شد، به قرض او بدهند. و اگر قرضش کمتر از مال او باشد، بنابر احتیاط واجب باید ازآن چهار چیزی هم که به پسر بزرگتر می رسد به نسبت به قرض او، بدهند. مثلا اگر همه دارایی او شصت تومان است و به مقدار بیست تومان آن از چیزهایی است که مال پسربزرگتر است و سی تومان هم قرض دارد، بنابر احتیاط واجب پسر بزرگ باید به مقدار ده تومان از آن چهار چیز را بابت قرض میت بدهد.

2783 - مسلمان از کافر ارث می برد، ولی کافر اگر چه پدر یا پسر میت باشد، ازاو ارث نمی برد.

2784 - اگر کسی یکی از خویشان خود را عمدا و بناحق بکشد، از او ارث نمی برد.ولی اگر از روی خطا باشد، مثل آنکه سنگ به هوا بیندازد و اتفاقا به یکی ازخویشان او بخورد و او را بکشد، از او ارث می برد، ( ولي ارث بردن او از ديه قتل كه بعدا گفته مي شود، محل اشكال است .) ولی از دیه قتل ارث نمی برد.

2785 - هرگاه بخواهند ارث را تقسیم کنند، در صورتی که میت بچه ای داشته باشدکه در شکم مادر است ، ( كه اگر زنده به دنيا بيايد ارث مي برد، در صورتي كه احتمال بيشتر ازيكي نرود، و اطمينان نباشد كه آن بچه دختر است ، بنابر احتياط سهم يك پسر راكنار مي گذارند و زيادي را ورثه بين خود تقسيم مي كنند. بلكه اگر احتمال معتنابه بدهند، بيشتر از يكي است ، مثلا احتمال بدهند كه زن به دو يا سه بچه پسر حامله باشد، بايد بنابر احتياط سهم حمل متحمل را كنار بگذارند. و چنانچه مثلا يك پسر يايك دختر به دنيا آمد، زيادي را ورثه بين خودشان تقسيم مي كنند.) و در طبقه او وارث دیگری هم مانند اولاد و پدر و مادرباشد، برای بچه ای که در شکم است ، که اگر زنده به دنیا بیاید ارث می برد، سهم دوپسر را کنار می گذارند. ولی اگر احتمال بدهند بیشتر است ، مثلا احتمال بدهند که زن سه بچه حامله باشد، سهم سه پسر را کنار می گذارند. و چنانچه مثلا یک پسر یا یک دختر به دنیا آمد، زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم می کنند.