احکام شرعی - واجبات نماز/ - سجود/ - چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است - تطابق با فتوای آیت الله العظمی سیستانی

1076 - باید بر زمین و چیزهای غیر خوراکی که از زمین می روید مانند چوب و برگ درخت سجده کرد و سجده بر چیزهای خوراکی و پوشاکی ( مانند گندم و جو و پنبه و آنچه از اجزاء زمين شمرده نشود مانند طلا ونقره و امثال اينها صحيح نيست ، ولي قير و زفت در موقع ناچاري بر چيزهاي ديگري كه سجود بر آنها صحيح نيست مقدم مي باشند.) صحیح نیست و نیز سجده کردن بر چیزهای معدنی مانند طلا و نقره و عقیق و فیروزه باطل است ، اما سجده کردن بر سنگهای معدنی مانند سنگ مرمر و سنگهای سیاه اشکال ندارد.

1077 - ( سجده كردن بر برگ مو در زماني كه لطيف است و خوردن آن معمول مي باشدجايز نيست ، و در غير اين صورت سجده كردن بر آن ظاهرا اشكال ندارد.) احتیاط واجب آن است که بر برگ درخت مو اگر تازه باشد سجده نکنند.

1078 - سجده بر چیزهایی که از زمین می روید و خوراک حیوان است مثل علف و کاه صحیح است .

1079 - سجده بر گلهایی که خوراکی نیستند صحیح است ( بلكه سجده بر دواهاي خوراكي كه از زمين مي رويد و آن را دم كرده يامي جوشانند و آبش را مي نوشند مانند گل بنفشه و گل گاو زبان نيز صحيح است .) ولی سجده بر دواهای خوراکی که از زمین می روید مانند گل بنفشه و گل گاو زبان صحیح نیست .

1080 - سجده بر گیاهی که خوردن آن در بعضی از شهرها معمول است و در شهرهای دیگر معمول نیست ( هر چند در آنجاها هم خوردني محسوب مي شود و نيز سجده بر ميوه نارس صحيح نيست .) و نیز سجده بر میوه نارس صحیح نیست .

1081 - سجده بر سنگ آهک و سنگ گچ صحیح است بلکه به گچ و آهک پخته و آجر وکوزه گلی و مانند آن هم می شود سجده کرد. ( ولي احتياط مستحب آن است كه در حال اختيار بر آنها سجده نكنند.)

1082 - اگر کاغذ را از چیزی که سجده بر آن صحیح است مثلا از کاه ساخته باشند می شود بر آن سجده کرد ( و همچنين اگر از پنبه يا كتان ساخته شده باشد، ولي اگر از حرير ياابريشم و مانند اينها ساخته شده باشد سجده بر آن صحيح نيست .) و سجده بر کاغذی که از پنبه و مانند آن ساخته شده اشکال ندارد.

1083 - برای سجده بهتر از هر چیز تربت حضرت سیدالشهدا علیه السلام می باشد، بعد از آن خاک ، بعد از خاک سنگ ، و بعد از سنگ گیاه است .

1084 - اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است ندارد یا اگر دارد بواسطه سرما یاگرمای زیاد و مانند اینها نمی تواند بر آن سجده کند ( سجده بر قير و زفت مقدم بر سجده بر غير آنها است ، ولي اگر سجده برآنها ممكن نباشد بايد بر لباسش يا بر پشت دست يا چيز ديگر كه در حال اختيارسجده بر آن جايز نيست سجده نمايد، ولي احتياط مستحب آن است كه تا سجده برلباسش ممكن است بر چيز ديگر سجده نكند.) باید به لباسش اگر ازکتان یا پنبه است سجده کند و اگر از چیز دیگر است بر همان چیز سجده کندو اگر آن هم نیست باید بر پشت دست و چنانچه آنهم ممکن نباشد به چیز معدنی مانند انگشتر عقیق سجده نماید.

1085 - سجده بر گل و خاک سستی که پیشانی روی آن آرام نمی گیرد اگر بعد ازآن که مقداری فرو رفت آرام بگیرد اشکال ندارد.

1086 - اگر در سجده اول مهر به پیشانی بچسبد ( بايد براي سجده دوم بردارد.) و بدون اینکه مهر را بردارددوباره به سجده برود اشکال دارد ، بلکه نماز باطل است و باید اعاده کند.

1087 - اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده می کند گم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد ( مي تواند به ترتيبي كه در مسأله 1084 گفته شد عمل نمايد، خواه وقت تنگ باشد يا آنكه وسعت داشته باشد.) چنانچه وقت وسعت دارد باید نماز را بشکند و اگروقت تنگ است باید به لباسش اگر از پنبه یا کتان است سجده کند و اگر ازچیز دیگری است بر همان چیز و اگر آنهم ممکن نیست بر پشت دست و اگر آن هم نمی شود به چیز معدنی مانند انگشتر عقیق سجده نماید.

1088 - هرگاه در حال سجده بفهمد پیشانی را بر چیزی گذاشته که سجده بر آن باطل است ( چنانچه پس از بجا آوردن ذكر واجب ملتفت شود، مي تواند سر از سجده بردارد و نمازش را ادامه دهد و اگر قبل از بجا آوردن ذكر واجب ملتفت شود بايدپيشاني خود را به چيزي كه سجده بر آن صحيح است بكشد و ذكر واجب را انجام دهد،ولي اگر كشيدن پيشاني ممكن نباشد مي تواند ذكر واجب را در همان حال بجا آورد ونمازش در هر دو صورت صحيح است .) اگر ممکن باشد باید پیشانی را از روی آن به روی چیزی که سجده بر آن صحیح است بکشد و اگر وقت تنگ است به دستوری که در مسأله پیش گفته شد عمل کند.

1089 - اگر بعد از سجده بفهمد پیشانی را روی چیزی گذاشته که سجده بر آن باطل است اشکال ندارد.

1090 - سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام میباشد و بعضی از مردم عوام که مقابل قبر امامان علیهم السلام پیشانی را به زمین می گذارند اگر برای شکر خداوندمتعال باشد اشکال ندارد و گرنه حرام است .