دسته بندی موضوعی احکام شرعی - وقت


1-اذان قبل از وقت
        بطلان اذان و اقامه پیش از داخل شدن وقت نماز
        935 - اذان و اقامه باید بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود. و اگر عمدایا از روی فراموشی پیش از وقت بگوید، باطل است .

2-اقامه قبل از وقت
        بطلان اذان و اقامه پیش از داخل شدن وقت نماز
        935 - اذان و اقامه باید بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود. و اگر عمدایا از روی فراموشی پیش از وقت بگوید، باطل است .

3-تنگناى وقت
        لزوم اکتفا به یک تسبیحات اربعه در تنگی وقت
        1006 - در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید.

4-تيمم در تنگى وقت
        اعتبار نداشتن تیممی که به خاطر تنگی وقت انجام داده است برای کارهای دیگر
        726 - کسی که وظیفه اش تیمم است ، اگر برای کاری تیمم کند، تا تیمم و عذر اوباقی است ، کارهایی را که باید با وضو یا غسل انجام داد، می تواند به جا آورد. ولی اگر با داشتن آب برای نماز میت یا خوابیدن تیمم کرده ، فقط کاری را که برای آن تیمم نموده می تواند انجام دهد. و در مورد تیمم به خاطر تنگی وقت ، به احتیاط واجب سایر غایات را انجام ندهد.

5-تيمم قبل از وقت
        ممنوع بودن تیمم برای نماز قبل از وقت مگر آنکه برای کار دیگری تیمم کند و عذرش تا وقت نماز باقی باشد
        714 - کسی که وظیفه اش تیمم است ، بنابر احتیاط واجب نباید پیش از وقت نماز برای نماز تیمم کند. ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبی تیمم کند و تاوقت نماز عذر او باقی باشد، می تواند با همان تیمم نماز بخواند.

6-حيض شدن در آخر وقت
        لزوم مبادرت به نماز اگر بداند آخر وقت عادت می شود
        470 - هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازدحائض می شود، باید فورا نماز بخواند.

7-حيض شدن در وقت
        وجوب قضا نماز اگر به مقدار خواندن نماز فرصت داشته باشد و عادت شود
        471 - اگر زن نماز را تأخیر بیندازد و از اول وقت به اندازه انجام واجبات یک نماز بگذرد و حائض شود، قضای آن نماز بر او واجب است . ولی در تندخواندن و کند خواندن و چیزهای دیگر باید ملاحظه حال خود را بکند، مثلا زنی که مسافرنیست اگر در اول ظهر نماز نخواند، قضای آن در صورتی واجب می شود که به مقدارخواندن چهار رکعت نماز به دستوری که گفته شد از اول ظهر بگذرد و حائض شود، وبرای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت کافی است . و نیز باید ملاحظه تهیه شرایطی را که دارا نیست بنماید، پس اگر به مقدار فراهم آوردن آن مقدمات و خواندن یک نماز بگذرد و حائض شود قضا واجب است ، و گرنه واجب نیست .

8-سفر بعداز وقت
        شکسته بودن نماز در سفر هر چند در اول وقت مسافر نباشد و عمدا نماز نخواند
        1367 - مسافری که نماز نخوانده اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، یابه جایی برسد که می خواهد ده روز در آنجا بماند باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند در سفر باید نماز راشکسته بخواند.

9-غسل پيش از وقت
        بطلان غسل مستحاضه متوسطه و کثیره پیش از دخول وقت نماز
        401 - مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نمازغسل کند، غسل او باطل است . بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کندو نماز شب را بخواند، احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح ، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.

10-غسل در آخر وقت
        صحت غسل در صورتیکه به خیال اینکه به اندازه عسل و نماز وقت دارد غسل کرده و بعد بفهمد به اندازه غسل وقت نداشته است
        387 - هرگاه به خیال این که به اندازه غسل و نماز وقت دارد برای نماز غسل کند، اگر چه بعد از غسل بفهمد که به اندازه غسل وقت نداشته ، غسل او صحیح است .

11-غسل در تنگناى وقت
        لزوم غسل ارتماسی اگر در تنگی وقت برای غسل ارتماسی وقت کافی باشد
        370 - اگر برای غسل ترتیبی وقت ندارد و برای ارتماسی وقت دارد باید غسل ارتماسی کند.

12-قيام در وقت قرائت
        رکن نبودن قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع
        958 - قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می گویند رکن است . ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد ازرکوع ، رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است .

13-نماز پيش از وقت
        صحت نماز اگر بعد از نماز بفهمد که در وسط نماز وقت داخل شده است
        741 - نزدیک اذان صبح از طرف مشرق سفیده ای رو به بالا حرکت می کند، که آن رافجر اول گویند. موقعی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم و اول وقت نماز صبح است . وآخر وقت نماز صبح ، موقعی است که آفتاب بیرون می آید.

        بطلان نماز اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را پیش از وقت خوانده است
        744 - اگر دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند یا انسان یقین کندکه وقت نماز شده و مشغول نماز شود و در بین نماز بفهمد که هنوز وقت داخل نشده ، نماز او باطل است . و همچنین است اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز راپیش از وقت خوانده . ولی اگر در بین نماز بفهمد وقت داخل شده ، یا بعد از نمازبفهمد که در بین نماز وقت داخل شده ، نماز او صحیح است .

        بطلان نماز اگر در وسط نماز بفهمد هنوز وقت داخل نشده است
        744 - اگر دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند یا انسان یقین کندکه وقت نماز شده و مشغول نماز شود و در بین نماز بفهمد که هنوز وقت داخل نشده ، نماز او باطل است . و همچنین است اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز راپیش از وقت خوانده . ولی اگر در بین نماز بفهمد وقت داخل شده ، یا بعد از نمازبفهمد که در بین نماز وقت داخل شده ، نماز او صحیح است .

        صحت نماز اگر در وسط نماز بفهمد که وقت داخل شده است
        744 - اگر دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند یا انسان یقین کندکه وقت نماز شده و مشغول نماز شود و در بین نماز بفهمد که هنوز وقت داخل نشده ، نماز او باطل است . و همچنین است اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز راپیش از وقت خوانده . ولی اگر در بین نماز بفهمد وقت داخل شده ، یا بعد از نمازبفهمد که در بین نماز وقت داخل شده ، نماز او صحیح است .

        وظیفه کسی که بدون توجه به احراز وقت نماز مشغول نماز شود
        745 - اگر انسان ملتفت نباشد که باید با یقین به داخل شدن وقت مشغول نمازشود، چنانچه بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت خوانده ، نماز او صحیح است . و اگر بفهمد تمام نماز را پیش از وقت خوانده یا بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده است ، نمازش باطل است .

        وظیفه کسی که با یقین به وقت مشغول نماز شود و در وسط نماز شک کند که وقت داخل شده یا نه
        746 - اگر یقین کند وقت داخل شده و مشغول نماز شود و در بین نماز شک کند که وقت داخل شده یا نه ، نماز او باطل است . ولی اگر در بین نماز یقین داشته باشد که وقت شده و شک کند که آنچه از نماز خوانده در وقت بوده یا نه ، نمازش صحیح است .

        لزوم قضا یا اعاده نماز اگر متوجه شود نماز را پیش از وقت خوانده است
        1271 - اگر بفهمد نماز را پیش از وقت خوانده ، یا پشت به قبله یا به طرف راست یا به طرف چپ قبله بجا آورده ، باید دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.

14-وضوء قبل از وقت
        صحت وضو و نماز کسی که پیش از وقت نماز به قصد اینکه طهارت داشته باشد وضو بگیرد
        320 - اگر پیش از وقت نماز به قصد اینکه با طهارت باشد وضو بگیرد یاغسل کند، صحیح است . و نزدیک وقت نماز هم اگر به قصد مهیا بودن برای نمازوضو بگیرد، اشکال ندارد.

        صحت وضو کسی که نزدیک وقت نماز به قصد مهیا بودن برای نماز وضو می گیرد
        320 - اگر پیش از وقت نماز به قصد اینکه با طهارت باشد وضو بگیرد یاغسل کند، صحیح است . و نزدیک وقت نماز هم اگر به قصد مهیا بودن برای نمازوضو بگیرد، اشکال ندارد.

        صحت وضو کسی که نیت وضو واجب می کند و بعد از وضو می فهمد وقت داخل نشده است
        321 - کسی که یقین دارد وقت داخل شده اگر نیت وضوی واجب کند و بعد از وضوبفهمد وقت داخل نشده ، وضوی او صحیح است .

15-وقت اداء فطره
        لزوم پرداخت فطره پیش از نماز برای کسی که نماز عید می خواند
        2029 - کسی که نماز عید فطر می خواند، بنابر احتیاط واجب باید فطره راپیش از نماز عید بدهد، ولی اگر نماز عید نمی خواند می تواند دادن فطره را تاظهر تأخیر بیندازد.

16-وقت زكات
        لزوم پرداخت یا جدا کردن زکات گاو و شتر و گووسفند و طلا و نقره پس از اتمام ماه یازدهم
        1961 - موقعی که گندم و جو را از کاه جدا می کنند و موقع خشک شدن خرماو انگور انسان باید زکات را به فقیر بدهد یا از مال خود جدا کند و زکات طلاو نقره و گاو و گوسفند و شتر را بعد از تمام شدن ، ماه دوازدهم باید به فقیربدهد یا از مال خود جدا نماید. ولی بعد از جدا کردن اگر منتظر فقیر معینی باشد یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد می تواند زکات را به انتظاراو و لو تا چند ماه نگهدارد.

        لزوم پرداخت یا جدا کردن زکات گندم و جو هنگام خرمن و خرما و انگور موقع خشک کردن
        1961 - موقعی که گندم و جو را از کاه جدا می کنند و موقع خشک شدن خرماو انگور انسان باید زکات را به فقیر بدهد یا از مال خود جدا کند و زکات طلاو نقره و گاو و گوسفند و شتر را بعد از تمام شدن ، ماه دوازدهم باید به فقیربدهد یا از مال خود جدا نماید. ولی بعد از جدا کردن اگر منتظر فقیر معینی باشد یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد می تواند زکات را به انتظاراو و لو تا چند ماه نگهدارد.

17-وقت صلوات
        استحباب صلوات در وقت شنیدن یا گفتن اسم یا لقب یا کنیه رسول اکرم ص اگرچه در نماز باشد
        1124 - هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم مانند محمد و احمد یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم بگوید یابشنود اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.

        استحباب صلوات هرگاه رسول اکرم ص را یاد کند
        1125 - موقع نوشتن اسم مبارک حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم مستحب است صلوات را هم بنویسد. و نیز بهتر است هر وقت آن حضرت را یاد می کند صلوات بفرستد.

18-وقت عشاء
        امتداد وقت نماز عشا تا نصف شب
        739 - آخر وقت نماز عشا نصف شب است . و احتیاط واجب آن است که برای نماز مغرب و عشا و مانند اینها، شب را از اول غروب تا اذان صبح حساب کرد، و برای نماز شب و مانند آن تا اول آفتاب حساب نمایند.

        لزوم خواندن نماز مغرب و عشا تا قبل از اذان صبح بدون نیت ادا و قضا اگر تا نصف شب بجا آورده نشود
        740 - اگر از روی معصیت یا به واسطه عذری نماز مغرب یا نماز عشا را تانصف شب نخواند، بنابر احتیاط واجب باید تا قبل از اذان صبح بدون اینکه نیت ادا و قضا کند، بجا آورد.

19-وقت نماز
        باطل بودن نماز عصر در وقت مخصوص نماز ظهر
        731 - نماز ظهر و عصر هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند: وقت مخصوص نماز ظهر از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر بگذرد. و وقت مخصوص نماز عصر موقعی است که به اندازه خواندن نماز عصر وقت به مغرب مانده باشد، که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخواند، نماز ظهر اوقضا شده و باید نماز عصر را بخواند. و ما بین وقت مخصوص نماز ظهر و وقت مخصوص نماز عصر وقت مشترک نماز ظهر و نماز عصر است . و اگر کسی اشتباها نمازظهر یا عصر را در وقت مخصوص دیگری بخواند، نمازش صحیح است .

        باطل بودن نماز مغرب در وقت مخصوص نماز عصر
        731 - نماز ظهر و عصر هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند: وقت مخصوص نماز ظهر از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر بگذرد. و وقت مخصوص نماز عصر موقعی است که به اندازه خواندن نماز عصر وقت به مغرب مانده باشد، که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخواند، نماز ظهر اوقضا شده و باید نماز عصر را بخواند. و ما بین وقت مخصوص نماز ظهر و وقت مخصوص نماز عصر وقت مشترک نماز ظهر و نماز عصر است . و اگر کسی اشتباها نمازظهر یا عصر را در وقت مخصوص دیگری بخواند، نمازش صحیح است .

        قضا شدن نماز ظهر در وقتیکه بیش از چهار رکعت به مغرب فاصله نیست
        731 - نماز ظهر و عصر هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند: وقت مخصوص نماز ظهر از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر بگذرد. و وقت مخصوص نماز عصر موقعی است که به اندازه خواندن نماز عصر وقت به مغرب مانده باشد، که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخواند، نماز ظهر اوقضا شده و باید نماز عصر را بخواند. و ما بین وقت مخصوص نماز ظهر و وقت مخصوص نماز عصر وقت مشترک نماز ظهر و نماز عصر است . و اگر کسی اشتباها نمازظهر یا عصر را در وقت مخصوص دیگری بخواند، نمازش صحیح است .

        نسبی بودن وقت مخصوص و مشترک نماز
        737 - وقت مخصوص و مشترک که معنی آن در مسأله پیش گفته شد، برای اشخاص فرق می کند. مثلا اگر به اندازه خواندن دو رکعت نماز از اول ظهر بگذرد، وقت مخصوص نماز ظهر کسی که مسافر است ، تمام شده و داخل وقت مشترک می شود. و برای کسی که مسافر نیست ، باید به اندازه خواندن چهار رکعت نماز بگذرد.

        لزوم خواندن نماز مغرب و عشا تا قبل از اذان صبح بدون نیت ادا و قضا اگر تا نصف شب بجا آورده نشود
        740 - اگر از روی معصیت یا به واسطه عذری نماز مغرب یا نماز عشا را تانصف شب نخواند، بنابر احتیاط واجب باید تا قبل از اذان صبح بدون اینکه نیت ادا و قضا کند، بجا آورد.

        پهن شدن سفیده فجر، اول وقت نماز صبح
        741 - نزدیک اذان صبح از طرف مشرق سفیده ای رو به بالا حرکت می کند، که آن رافجر اول گویند. موقعی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم و اول وقت نماز صبح است . وآخر وقت نماز صبح ، موقعی است که آفتاب بیرون می آید.

        طلوع آفتاب آخر وقت نماز صبح
        741 - نزدیک اذان صبح از طرف مشرق سفیده ای رو به بالا حرکت می کند، که آن رافجر اول گویند. موقعی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم و اول وقت نماز صبح است . وآخر وقت نماز صبح ، موقعی است که آفتاب بیرون می آید.

        جواز اشتغال به نماز با اتکاء به شهادت دو عادل به دخول وقت
        742 - موقعی انسان می تواند مشغول نماز شود، که یقین کند وقت داخل شده است ، یا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند.

        جواز اشتغال به نماز بعد از یین به دخول وقت
        742 - موقعی انسان می تواند مشغول نماز شود، که یقین کند وقت داخل شده است ، یا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند.

        جواز اشتغال به نماز با گمان به دخول وقت در روز ابری یا غباری
        743 - نابینا و کسی که در زندان است و مانند اینها بنابر احتیاط واجب باید تا یقین به داخل شدن وقت نکنند، مشغول نماز نشوند. ولی اگر انسان به واسطه ابر یا غبار و مانند اینها که برای همه مانع از یقین کردن است ، نتواند در اول وقت نماز به داخل شدن وقت یقین کند، چنانچه گمان داشته باشد که وقت داخل شده ،می تواند مشغول نماز شود.

        کافی نبودن ظن به دخول وقت نماز در مورد نابینا و زندانی و لزوم تحصیل یقین
        743 - نابینا و کسی که در زندان است و مانند اینها بنابر احتیاط واجب باید تا یقین به داخل شدن وقت نکنند، مشغول نماز نشوند. ولی اگر انسان به واسطه ابر یا غبار و مانند اینها که برای همه مانع از یقین کردن است ، نتواند در اول وقت نماز به داخل شدن وقت یقین کند، چنانچه گمان داشته باشد که وقت داخل شده ،می تواند مشغول نماز شود.

        وجوب ترک مستحبات نماز در تنگنای وقت
        747 - اگر وقت نماز به قدری تنگ است که به واسطه به جا آوردن بعضی از کارهای مستحب نماز، مقداری از آن بعد از وقت خوانده می شود، باید آن مستحب را به جانیاورد. مثلا اگر به واسطه خواندن قنوت مقداری از نماز بعد از وقت خوانده می شود،باید قنوت نخواند.

        لزوم نیت ادا اگر به اندازه خواندن یک رکعت وقت داشته باشد
        748 - کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند. ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت ت أخیر بیندازد.

        لزوم خواندن نماز عصر فقط اگر تا مغرب کمتر از 5 رکعت وقت باشد
        749 - کسی که مسافر نیست ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن پنج رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقطنماز عصر را بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگرکمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا باید نماز مغرب را بخواند وبه احتیاط واجب نیت ادا و قضا ننماید.

        لزوم خواندن نماز ظهر و عصر اگر تا مغرب به اندازه 5 رکعت وقت باقی باشد
        749 - کسی که مسافر نیست ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن پنج رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقطنماز عصر را بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگرکمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا باید نماز مغرب را بخواند وبه احتیاط واجب نیت ادا و قضا ننماید.

        لزوم خواندن نماز عشا فقط اگر تا نصف شب کمتر از 5 رکعت وقت باقی باشد
        749 - کسی که مسافر نیست ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن پنج رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقطنماز عصر را بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگرکمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا باید نماز مغرب را بخواند وبه احتیاط واجب نیت ادا و قضا ننماید.

        لزوم خواندن نماز مغرب و عشا اگر تا نصف شب به اندازه 5 رکعت وقت باقی باشد
        749 - کسی که مسافر نیست ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن پنج رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقطنماز عصر را بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگرکمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا باید نماز مغرب را بخواند وبه احتیاط واجب نیت ادا و قضا ننماید.

        لزوم اقدام فوری برای نماز مغرب اگر بعد از نماز عشا معلوم شود یک رکعت وقت باقی است
        750 - کسی که مسافر است ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عصررا بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهاررکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا مغرب را بدون نیت ادا و قضا بجا آورد.و چنانچه بعد از خواندن عشا معلوم شود که به مقدار یک رکعت یا بیشتر وقت به نصف شب مانده است ، باید فورا نماز مغرب را به نیت ادا بجا آورد.

        لزوم خواندن نماز ظهر و عصر اگر مسافر تا مغرب به اندازه 3 رکعت وقت داشته باشد
        750 - کسی که مسافر است ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عصررا بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهاررکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا مغرب را بدون نیت ادا و قضا بجا آورد.و چنانچه بعد از خواندن عشا معلوم شود که به مقدار یک رکعت یا بیشتر وقت به نصف شب مانده است ، باید فورا نماز مغرب را به نیت ادا بجا آورد.

        لزوم خواندن نماز عشا فقط اگر مسافر تا نصف شب کمتر از 4 رکعت وقت داشته باشد
        750 - کسی که مسافر است ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عصررا بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهاررکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا مغرب را بدون نیت ادا و قضا بجا آورد.و چنانچه بعد از خواندن عشا معلوم شود که به مقدار یک رکعت یا بیشتر وقت به نصف شب مانده است ، باید فورا نماز مغرب را به نیت ادا بجا آورد.

        لزوم خواندن نماز عصر فقط اگر مسافر تا مغرب کمتر از 3 رکعت وقت داشته باشد
        750 - کسی که مسافر است ، اگر تا مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نمازوقت دارد، باید نماز ظهر و عصر را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عصررا بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند. و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهاررکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند. و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعدا مغرب را بدون نیت ادا و قضا بجا آورد.و چنانچه بعد از خواندن عشا معلوم شود که به مقدار یک رکعت یا بیشتر وقت به نصف شب مانده است ، باید فورا نماز مغرب را به نیت ادا بجا آورد.

        استحباب خواندن نماز در اول وقت آن
        751 - مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند، و راجع به آن خیلی سفارش شده است . و هر چه به اول وقت نزدیکتر باشد، بهتر است . مگر آنکه ت أخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.

20-وقت نماز آيات
        ممنوعیت تاخیر نماز آیات تا باز شدن خورشید یا ماه
        1495 - از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند انسان باید نمازآیات رابخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.

21-وقت نماز عشا
        بیان وقت مخصوص و مشترک نماز مغرب و عشا
        736 - نماز مغرب و عشا هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند:وقت مخصوص نماز مغرب از اول مغرب است تا وقتی که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد که اگر کسی مثلا مسافر باشد و تمام نماز عشا را سهوا در این وقت بخواند، احتیاط مستحب آن است که بعداز نماز مغرب ، نماز عشا را دوباره بخواند. و وقت مخصوص نماز عشا موقعی است که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب مانده باشد که اگر کسی تا این موقع نماز مغرب را عمدا نخواند، باید اول نماز عشا و بعد از آن نماز مغرب را بخواند. و بین وقت مخصوص نماز مغرب ووقت مخصوص نماز عشا، وقت مشترک نماز مغرب و عشا است ، که اگر کسی در این وقت اشتباها نماز عشا را پیش از نماز مغرب بخواند و بعداز نماز ملتفت شود،نمازش صحیح است و باید نماز مغرب را بعد از آن بجا آورد.

22-وقت نماز عيد
        امتداد وقت نماز عید فطر و قربان از اول آفتاب تا ظهر روز عید
        1517 - وقت نماز عید قربان از اول آفتاب روز عید است تا ظهر.

        استحباب خواندن نماز عید فطر و قربان بعد از بلند شدن آفتاب
        1518 - مستحب است نماز عید قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند و در عیدفطر مستحب است بعد از بلند شدن آفتاب افطار کنند و زکات فطره را هم بدهند بعد از نماز عید را بخوانند.

23-وقت نماز مغرب
        بیان وقت مخصوص و مشترک نماز مغرب و عشا
        736 - نماز مغرب و عشا هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند:وقت مخصوص نماز مغرب از اول مغرب است تا وقتی که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد که اگر کسی مثلا مسافر باشد و تمام نماز عشا را سهوا در این وقت بخواند، احتیاط مستحب آن است که بعداز نماز مغرب ، نماز عشا را دوباره بخواند. و وقت مخصوص نماز عشا موقعی است که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب مانده باشد که اگر کسی تا این موقع نماز مغرب را عمدا نخواند، باید اول نماز عشا و بعد از آن نماز مغرب را بخواند. و بین وقت مخصوص نماز مغرب ووقت مخصوص نماز عشا، وقت مشترک نماز مغرب و عشا است ، که اگر کسی در این وقت اشتباها نماز عشا را پیش از نماز مغرب بخواند و بعداز نماز ملتفت شود،نمازش صحیح است و باید نماز مغرب را بعد از آن بجا آورد.

24-وقت نمازآيات
        جواز خواندن نماز آیات از هنگام گرفتگی تا باز شدن
        1495 - از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند انسان باید نمازآیات رابخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.

        خواندن نماز آیات به نیت قضا پس از باز شدن ماه و خورشید
        1496 - اگر خواندن نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که آفتاب یا ماه شروع به باز شدن کند باید نیت ادا و قضا نکند ولی اگر بعد از باز شدن تمام آن ،نماز بخواند باید نیت قضا نماید.

        ادا بودن نماز آیات اگر گرفتگی به اندازه خواندن یک رکعت نماز باشد
        1497 - اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه بیشتر از خواندن یک رکعت باشد ولی انسان نماز را نخواند، تا به اندازه خواندن یک کعت به آخر وقت آن مانده باشدباید نیت ادا کند بلکه اگر مدت گرفتن آنها به اندازه خواندن یک رکعت هم باشد بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند و ادا است .

        لزوم فوری وقت خواندن نماز آیات به سبب زلزله و صاعقه رعد و برق
        1498 - موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فورا نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمربر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است .

25-وقت نمازشب
        تحدید شب به اول غروب تا اذان صبح برای نماز عشا و تا طلوع آفتاب برای نماز شب
        739 - آخر وقت نماز عشا نصف شب است . و احتیاط واجب آن است که برای نماز مغرب و عشا و مانند اینها، شب را از اول غروب تا اذان صبح حساب کرد، و برای نماز شب و مانند آن تا اول آفتاب حساب نمایند.

26-وقت نوافل
        تقدم نافله ظهر بر نماز ظهر و امتداد وقت آن تا وقتی که سایه شاخص چهار هفتم آن شود
        769 - نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود. و وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود، به چهار هفتم آن برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتراست نافله ظهر را بعد از نماز ظهر، و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند. وبنابر احتیاط واجب ، نیت ادا و قضا نکند.

        تقدم نافله عصر بر نماز عصر و امتداد وقت آن تا وقتی که سایه شاخص چهار هفتم آن شود
        769 - نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود. و وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود، به چهار هفتم آن برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتراست نافله ظهر را بعد از نماز ظهر، و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند. وبنابر احتیاط واجب ، نیت ادا و قضا نکند.

        جواز تاخیر نافله ظهر و عصر از وقت آنها به شرط آنکه نیت ادا و قضا نکند
        769 - نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود. و وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود، به چهار هفتم آن برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتراست نافله ظهر را بعد از نماز ظهر، و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند. وبنابر احتیاط واجب ، نیت ادا و قضا نکند.

        فضیلت خواندن نافله ظهر بعد از نماز ظهر در صورتیکه بخواهد نافله ظهر را بعد از وقت مخصوص آن بخواند
        769 - نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود. و وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود، به چهار هفتم آن برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتراست نافله ظهر را بعد از نماز ظهر، و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند. وبنابر احتیاط واجب ، نیت ادا و قضا نکند.

        فضیلت خواندن نافله عصر بعد از نماز عصر در صورتیکه بخواهد نافله عصر را بعد از وقت مخصوص آن بخواند
        769 - نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود. و وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود، به چهار هفتم آن برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتراست نافله ظهر را بعد از نماز ظهر، و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند. وبنابر احتیاط واجب ، نیت ادا و قضا نکند.

        امتداد وقت نافله مغرب تا زوال سرخی طرف مغرب
        770 - وقت نافله مغرب ، بعد از تمام شدن نماز مغرب است تا وقتی که سرخی طرف مغرب که بعد از غروب کردن آفتاب در آسمان پیدا می شود، از بین برود.

        امتداد وقت نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب
        771 - وقت نافله عشا، بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب است . و بهتراست بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.

        فضیلت بجا آوردن نافله عشا بلافاصله بعد از نماز عشا
        771 - وقت نافله عشا، بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب است . و بهتراست بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.

        تقدم نافله صبح بر نماز صبح و شروع وقت آن با گذشت مقدار 11 رکعت نافله از نصف شب
        772 - نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده می شود. و وقت آن بعد ازگذشتن از نصف شب ، به مقدار خواندن یازده رکعت نماز شب است . ولی احتیاط آن است که قبل از فجر اول نخوانند، مگر آن که بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند، که در این صورت مانعی ندارد.

        استحباب بجا آوردن نافله شب در نزدیکی اذان صبح
        773 - وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح ، و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.

        امتداد وقت نافله شب از نصف شب تا اذان صبح
        773 - وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح ، و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.

27-وقت نمازجمعه
        امتداد وقت نماز جمعه از اول ظهر تا زمانی که عرفا اوائل ظهر گفته می شود
        734 - احتیاط واجب آن است که نماز جمعه را از موقعی که عرفا اول ظهرمی گویند، تاخیر نیندازد. و اگر از اوایل ظهر تاخیر افتاد، به جای نماز جمعه نمازظهر بخواند.
در باره ما  | تماس با ما |  نظر دهی | سایت جایگزین
خدمات تلفن همراه
مراجعه: 370,370,634