روز جهانی کار و کارگر
اول ماه می سال 1886م، پلیس شیکاگو در ایالات متحده امریکا با حمله به یک تظاهرات اعتراض‌آمیز کارگران زغال‌سنگ تعداد زیادی از آنان را به خاک و خون کشید.
دستگاه قضائی امریکا به جای پاسخگوئی به مطالبات کارگران و برخورد با پلیس، چند تن از رهبران تظاهرات کارگری اول می را محاکمه و آنان را به مرگ محکوم کرد.
در سال 1889م نمایندگانی از تشکل‌های کارگری چند کشور در پاریس گردهم آمدند و در اجلاسی که به «کنگره بین‌المللی کارگران» موسوم شد، درباره وضعیت تشکل‌های کارگری در جهان به بحث و تبادل نظر پرداختند.
از مصوبات این کنگره که به پیشنهاد نماینده تشکل‌های کارگری امریکا مطرح شده بود، تجلیل از کشته‌شدگان اول می 1886 در ایالات متحده بود.
در همین راستا مقرر گردید «اول می هر سال»، «روز جهانی کارگر» نامیده شود.
در پی این تصمیم، تشکل‌های کارگری در بسیاری از کشورهای دنیا، این روز را گرامی داشتند.
مهم‌ترین سازمانی که هم اکنون به عنوان یک نهاد خودمختار و وابسته به سازمان ملل متحد، متولی مسائل مربوط به کار و کارگر می‌باشد، سازمان بین‌المللی کار است.
این سازمان از آن جهت در میان سازمان‌های جهانی، منحصر به فرد است که در تنظیم سیاست‌های آن، نمایندگان کارگران و کارفرمایان، از حق اظهارنظرِ برابر با نمایندگان دولت‌ها برخوردارند.
از مهم‌ترین اهداف این سازمان، تصویب کنوانسیون‌ها و توصیه‌هایی است که متضمن برقراری معیارهایی در ارتباط با مسائل کارگری در زمینه‌هایی مانند آزادیِ عضویت در تشکُّل‌ها، دستمزدها، ساعات و شرایط کار، جبران خسارت‌های وارده به کارگران، بیمه‌های اجتماعی، مرخصی با حقوق، ایمنی صنعتی، خدمات اشتغال و بازرسی مسائل مرتبط می‌باشند.
هم‌چنین کارشناسان این سازمان از طریق برنامه کمک فنی در زمینه‌هایی ازقبیل کارآموزی حرفه‌ای، فنون مدیریت، برنامه‌ریزی نیروی انسانی، ایمنی و بهداشتِ محیط کار، سیاست‌های اشتغال، نظام‌های امنیت اجتماعی، تعاونی‌ها و صنایع دستی کوچک، به کشورهای عضو، یاری می‌رسانند.
در ایران نیز همه ساله روز یازدهم اردیبهشت(مصادف با اول می) ضمن توجه به اهمیت کار و مقام کارگر از کارگران نمونه تجلیل می‌گردد.
در ادامه به احادیث و روایات متناسبی با مقام کارگر اشاره می‌شود:
قال رسول الله(ص): إنَّ اللَّهَ یُحِبُّ أن یَری عَبدَهُ تَعِباً فی طَلَبِ الحَلالِ (کنزالعمال ، ح 9200)
خداوند دوست دارد که بنده‌اش را در جست و جوی روزی حلال، خسته ببیند.
قال رسول الله(ص): مَن سَعی عَلی عِیالِهِ فی طَلَبِ الحَلالِ فَهُوَ فی سَبیلِ اللَّهِ (روضة الواعظین ، ص 501)
هر که برای کسب روزی حلال برای خانواده خود بکوشد ، [کوشش او] در راه خدا محسوب می‌شود.
فَقَبَّلَ یَدَهُ [ سَعدَ الأنصاریّ] رَسولُ‌اللَّهِ‌صلی الله علیه وآله و قالَ : هذِهِ یَدٌ لاتَمَسُّها نارٌ((اسد الغابه، ج 2 ، ص 269)
پیامبر دست آن کارگر [ سعد انصاری] را بوسید وگفت : "این دستی است که آتش به آن نمی‌رسد.
قال رسول الله(ص): ظُلمُ الأجیرِ أجرَهُ مِنَ الکَبائِرِ(بحار الأنوار ، ج 103 ص 170)
ظلم در پرداخت مزد کارگر ، از گناهان بزرگ است.
قال علی(ع): مَن لَم یَصبِر عَلی کَدِّهِ صَبَرَ عَلَی الإفلاسِ(غرر الحکم و دررالکلم ، ح 8987)
هرکس بر رنج کسب وکار صبر نکند ، باید رنج نداری را تحمّل کند.
قال الکاظم(ع): إنّی لأَعمَلُ فی بَعضِ ضِیاعی حَتّی أعرَقَ-و إنَّ لی مَن یَکفینی- لِیَعَلَمَ اللَّهُ أنّی أطلُبُ الرِّزقَ الحَلالَ (الکافی، ج 5، ص 77)
من در برخی از زمین‌های کشاورزی‌ام کار می‌کنم تا عرق از بدنم سرازیر می‌شود، در حالی که هستند کسانی که به‌جای من کار کنند و مرا از کار کردن بی‌نیازکنند، ولی من کار می‌کنم تا خداوند ببیند که در جست‌و‌جوی روزی حلال هستم.
قال علی(ع): نَهی [رَسُولُ اللَّهِ‌صلی الله علیه وآله] أن یُستَعمَلَ أجیرٌ حَتّی یُعلَمَ ما اُجرَتُهُ (من لایحضره الفقیه، ج4، ص10)
پیامبر خدا از به کار گرفتن کارگر، پیش از تعیین مزدش نهی فرمود.
قال الصادق(ع): أعطِهِم اُجورَهُم قَبلَ أن یَجِفَّ عَرَقُهُم (الکافی ، ج5، ص289)
پیش از آن که عرق آنان(کارگران) خشک شود ، مزدشان را بپرداز.
مَرَّ شَیخٌ مَکفُوفٌ کَبیرٌ یَسألُ .
فَقالَ أمیرُالمُؤمِنینَ : ما هذا؟ فقالُوا : یا أمیرَالمُؤمِنینَ! نَصرانیٌّ .
فَقالَ : استَعمَلتُمُوهُ حَتّی إذا کَبُرَ و عَجَزَ مَنَعتُمُوهُ ، أنفِقُوا عَلَیهِ مِن بَیتِ المالِ (وسائل الشیعه، ج15، ص66)
پیر مرد فرتوت و نابینایی، در حال گدایی، بر امیرمؤمنان گذشت.
امام فرمود: "این مرد کیست و چرا گدایی می کند؟" جواب گفتند : "نصرانی است" .
امام فرمود: "تا آن زمان که قدرت کار کردن داشت از او کار کشیدید و اینک که پیر شده و قدرت کار کردن ندارد، از تأمین روزی وی دریغ می‌ورزید؟ از بیت المال زندگی او را تأمین کنید.