نهج البلاغه - خطبه : 13 - در سرزنش اهل بصره پس از حادثه...

خطبه ای است از آن حضرت (علیه السلام):
 در سرزنش اهل بصره

پس از حادثه جمل شما اهل بصره، لشکر زن و پیروان ناآگاه چهارپا (شتر) گشتید. آن حیوان نعره ای زد، پیرامونش را گرفتید و هنگامی که پی شد (پاهایش را قطع کردند)، پا به فرار گذاشتید. اخلاقتان پست، پیمانتان سست و شکسته و دینتان نفاق و آبی که می آشامید، شور است. کسی که در میان شما زندگی کند، در گرو گناه خویش است و کسی که از میان شما بیرون رود، رحمت پروردگارش او را دریافته است. چنین می بینیم که مسجد شما مانند سینه کشتی روی دریاست که عذاب خداوندی بالا و پایینش را فرا گرفته است و هرکسی را که در آن است، غرق نموده است.

(و در روایتی دیگر: سوگند به خدا، این شهر شما غرق می شود، تا آن جا که مسجد شما را می بینیم مانند سینه کشتی یا شتر مرغی است که روی سینه در دریا بنشیند).

(و در روایتی دیگر: شهرهای شما دارای کثیفترین زمین در شهرهای خداوندی است.)

نزدیکترین شهر به آب و دورترین آنها از آسمان است نه دهم شر در شهر شما است. کسی که در این سرزمین مانده است، زندانی گناه خویش است و آنکه از این سرزمین بیرون رود، عفو الهی نصیبش گشته است. آبادی شما را چنین می بینم که آب از همه سو آن را فرا گرفته، دیوارهای مسجد شما که مانند سینه پرنده ای در دریا دیده می شود، از شهر شما نمانده است.)